Μηνιγγίωμα

Τι είναι το μηνιγγίωμα;

Το μηνιγγίωμα είναι το πιο συχνό είδος καλοήθους ενδοκρανιακού όγκου. Αντιπροσωπεύει το 10-15% των νεοπλασματικών βλαβών του εγκεφάλου.

Τα μηνιγγιώματα είναι όγκοι που προέρχονται από τις μήνιγγες, τις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Αναπτύσσονται προς το εσωτερικό του κρανίου, ασκώντας πίεση στις ανατομικές δομές του εγκεφάλου.

Το μηνιγγίωμα μπορεί να συμπιέσει το γειτονικό εγκεφαλικό ιστό, τα όμορα νεύρα και τα αγγεία και να προκαλέσει σοβαρές παράλληλες επιπλοκές, όπως αναπηρία. Συχνά τα μηνιγγιώματα επεκτείνονται και στα γειτονικά οστά, δημιουργώντας υπερόστωση ή λύση της οστικής συνέχειας.

Τα περισσότερα μηνιγγιώματα αναπτύσσονται πολύ αργά, συχνά δεν προκαλούν συμπτώματα για πολλά χρόνια και αρκετές φορές μένουν αδιάγνωστα. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, μπορεί να είναι πιο επιθετικά.

Ποια είναι τα συμπτώματα του μηνιγγιώματος;

Τα συμπτώματα των μηνιγγιωμάτων εμφανίζονται συνήθως σταδιακά και στην αρχή είναι ανεπαίσθητα. Ανάλογα με το σημείο του εγκεφάλου (και σπανίως της σπονδυλικής στήλης) στο οποίο βρίσκεται το μηνιγγίωμα, τα συμπτώματα μπορεί να είναι:

Κεφαλαλγίες (πονοκέφαλοι, που μπορεί να είναι έντονοι το πρωί και να ξυπνούν τον ασθενή τη νύχτα)
Επιληπτικές κρίσεις
Διαταραχές ομιλίας
Αλλαγές συμπεριφοράς και προσωπικότητας
Διαταραχές όρασης (θόλωση, διπλωπία, μείωση όρασης, περιορισμός οπτικών πεδίων)
Απώλεια ακοής
Εμβοές (βουητό στα αυτιά)
Απώλεια οσμής
Υπνηλία
Ναυτία, έμετοι
Απώλεια μνήμης

Σύγχρονη νευροχειρουργική αντιμετώπιση του μηνιγγιώματος

Οι σύγχρονες τεχνικές επιτρέπουν την πιο ριζική αφαίρεση των μηνιγγιωμάτων, ακόμα και στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές του εγκεφάλου, ενώ ταυτοχρόνως προστατεύουν τα σημαντικά λειτουργικά κέντρα του εγκεφάλου.

Οι τεχνικές αυτές, είναι η νευροπλοήγηση, η λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ο διεγχειρητικός νευροφυσιολογικός έλεγχος και η διεγχειρητική απεικόνιση μέσω υπερήχου ή ειδικών συστημάτων διεγχειρητικής μαγνητικής τομογραφίας.

Στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι η απομάκρυνση του όγκου και η πρώτη προτεραιότητα είναι η διατήρηση ή βελτίωση των νευρολογικών λειτουργιών του ασθενούς.

Χειρουργικές τεχνικές για την αφαίρεση του μηνιγγιώματος:

Κρανιοτομία: με τη χρήση νευροπλοήγησης, η οποία ενσωματώνει δεδομένα της μαγνητικής και της αξονικής τομογραφίας, παρέχεται τρισδιάστατη απεικόνιση και αποτυπώνεται η εικόνα της μαγνητικής τομογραφίας ακριβώς στη θέση της βλάβης στον εγκέφαλο του ασθενούς. Με αυτό τον τρόπο, εντοπίζεται με εξαιρετική ακρίβεια η θέση του όγκου που αφαιρεί ο νευροχειρουργός.

Με το νευροχειρουργικό μικροσκόπιο και τη νευροπλοήγηση, ο όγκος αφαιρείται με ακρίβεια, ενώ προστατεύονται οι περιοχές του φυσιολογικού εγκεφάλου.

Διεγχειρητική χαρτογράφηση εγκεφάλου (κρανιοτομία σε εγρήγορση): Σε επεμβάσεις για την αφαίρεση όγκων που βρίσκονται σε λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου, ορισμένες φορές απαιτείται να είναι ο ασθενής σε εγρήγορση, για να εκτιμάται συνεχώς κατά τη διάρκεια της επέμβασης η λειτουργική του εικόνα (παραδείγματος χάριν η εκφορά του λόγου).

Η μέθοδος αυτή δίνει τη δυνατότητα λειτουργικής χαρτογράφησης του εγκεφάλου και παρέχει στον νευροχειρουργό τη δυνατότητα να επιλέξει τηνπιο ασφαλή δίοδο για την αφαίρεση του όγκου, ενώ ελαχιστοποιεί την πιθανότητα νευρολογικού ελλείμματος. Αντί για γενική αναισθησία, γίνεται περιοχική αναισθησία και φυσικά, ο ασθενής δεν νιώθει το παραμικρό.

Στην προεγχειρητική αξιολόγηση κάποιων μηνιγγιωμάτων, μπορεί να γίνει αγγειογραφική μελέτη του εγκεφάλου, με την οποία καθορίζεται η ακριβής αγγειακή τροφοδοσία της βλάβης. Σε αγγειοβριθείς όγκους, η δυνατότητα προεγχειρητικού εμβολισμού της βλάβης βελτιστοποιεί και διευκολύνει την αφαίρεση του όγκου.

Τα μηνιγγιώματα είναι όγκοι με σαφή όρια. Όταν το μηνιγγίωμα βρίσκεται σε προσπελάσιμο σημείο, γίνεται ολική αφαίρεση και η εγχείρηση αποτελεί συνηθέστερα τη μοναδική, οριστική θεραπεία του. Όταν το μηνιγγίωμα βρίσκεται σε ευαίσθητα τμήματα του εγκεφάλου ή στον νωτιαίο μυελό, δεν είναι πάντα εφικτό να αφαιρεθεί ολόκληρος ο όγκος.

Σε ασθενείς που η ολική αφαίρεση του μηνιγγιώματος μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, τα οποία θα επηρεάσουν την ποιότητα της ζωής του υπάρχει η επιλογή να μην αφαιρεθεί ολόκληρος ο όγκος. Στη συνέχεια παρακολουθείται απεικονιστικά ο υπολειμματικός όγκος.

Σε περίπτωση υπολειμματικού όγκου ή εντόπισής του σε δύσκολα προσβάσιμη περιοχή, υπάρχει δυνατότητα αντιμετώπισης μέσω στερεοτακτικής ακτινοχειρουργικής ή ακτινοθεραπείας άλλου τύπου.

Για κάποιους τύπους μηνιγγιωμάτων, που παρουσιάσουν ιστολογικά χαρακτηριστικά με υψηλή πιθανότητα υποτροπής (αξιολογόγηση βάσει των διεθνών πρωτοκόλλων) είναι απαραίτητη η περαιτέρω συμπληρωματική διενέργεια ακτινοθεραπείας.

Πολλά μηνιγγιώματα δεν χρήζουν άμεσης θεραπείας, αλλά πρέπει να παρακολουθούνται απεικονιστικά κάθε 6-12 μήνες είτε με αξονική
ή μαγνητική τομογραφία είτε με αγγειογραφία.

Dr. Ευσταθιος Σαμαρας

Επικοινωνήστε με τον Δρ. Ευστάθιο Σαμαρά στο 6942056036 για περισσότερες πληροφορίες και αναλυτική ενημέρωση.

Στην NSO κλινική, η καταρτισμένη ιατρική μας ομάδα προσφέρει εξατομικευμένη και άμεση διάγνωση, καθώς και σύγχρονη και ανθρώπινη προσέγγιση των ασθενών για το σύνολο των παθήσεων που αφορούν στον εγκέφαλο, την σπονδυλική στήλη και τις ορθοπαιδικές παθήσεις.

Ο Δρ. Ευστάθιος Σαμαράς είναι Νευροχειρουργός, εξειδικευμένος στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική εγκεφάλου και σπονδυλικής στήλης. Ο ιατρός τελεί ως Διευθυντής του Νευροχειρουργικού Τμήματος της Κλινικής Σπονδυλικής Στήλης και Μεγάλων Αρθρώσεων στο Metropolitan General.